เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่า สีจะประกอบไปด้วย 3 ลักษณะ คือ
- สีสัน (Hue)
- ความสว่าง (Lightness)
- ความอิ่มตัว (Saturation)
ลักษณะเหล่านี้ถูกนำมาสร้างแบบจำลองสีหลังจากนั้นได้มีการคิดค้นหาวิธีการวัดสีในเชิงตัวเลขเพื่อให้คนสามารถสื่อสารเรื่องสีได้อย่างง่ายขึ้นและแม่นยำ
โดยองค์กรระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับเรื่องของสีและแสง คือ The Commission International Del’ Eclairage (CIE) มีระบบที่ได้รับความนิยมแพร่หลายมากที่สุดอยู่ 2 ระบบคือ
ระบบ Yxy
ซึ่งเริ่มใช้ในปี ค.ศ.1931 คำนวณจากค่าไตรสติมูลลัส XYZ ตามมาตรฐานของ CIE
ระบบ L*a*b*
เริ่มนำมาใช้ในปี 1976 ซึ่งทำให้ความแตกต่างของสีมีระยะสัมพันธ์ใกล้กับความแตกต่างที่มองเห็นด้วยสายตามากขึ้น ปริภูมิ (Color Space) เหล่านี้ ถูกนำมาใช้ในสื่อสารในระบบสีของโลกอยู่ในปัจจุบัน
- ค่า L*เป็นค่าความสว่าง ซึ่งค่า L*สามารถมีค่ามากกว่า 100 ได้ ซึ่งมาจากหลายสาเหตุ ยกตัวอย่างเช่น ภายในตัวอย่างมีส่วนประกอบที่สามารถสะท้อนแสงได้(สีเมทาลิค) ทำให้ค่า L เกิน 100 แต่กรณีนี้ไม่ค่อยพบในอุตสาหกรรมอาหาร
- ค่า a* เป็นค่าสัมประสิทธิ์ของสี
+ a* : ค่าสีมีแนวโน้มไปทางสีแดง
– a* : ค่าสีมีแนวโน้มไปทางสีเขียว
- ค่า b* เป็นค่าสัมประสิทธิ์ของสี
+b* : ค่าสีมีแนวโน้มไปทางสีเหลือง
– b* : ค่าสีมีแนวโน้มไปทางสีน้ำเงิน
ค่าไตรสติมูลัส XYZ และ ปริภูมิสี Yxy
ค่าไตรสติมูลัส XYZ และปริภูมิ Yxy ถือว่าพัฒนามาจากระบบสี CIE ซึ่งมีแนวพื้นฐานมาจากทฤษฏี 3 องค์ประกอบ (Three-component theory) ในการมองเห็น ได้กล่าวไว้ว่า ตาของมนุษย์ประกอบด้วยเซลล์ไวแสง 3 สี คือ สีแดง สีเขียว สีน้ำเงิน ซึ่งสีทั้งหมดที่เรามองเห็นเกิดจากการผสมของสามสีหลัก
ในปี ค.ศ. 1931 CIE ได้ให้กำหนดมาตรฐานการมองเห็นของมนุษย์เพื่อให้ได้ฟังก์ชั่นความไวแสงของเซลล์ทั้งสาม (Color-Matching Function) x(λ),y(λ), และ z(λ) ดังรูปที่ 1 ค่าไตรสติมูลสั XYZ
แต่เนื่องจากค่าไตรสิมูลัส XYZ นี้ นำไปแปลความหมายของสีได้ค่อนข้างยาก ดังนั้น CIE จึงนำเสนอปริภูมิสีใหม่ในปี 1931 เป็นรูปกราฟ 2 มิติ โดยไม่รวมความสว่างเข้ามาด้วย เรียกว่า ปริภูมิ Yxy (Yxy Color Space) ทั้งนี้ให้ Y แทนค่าความสว่าง (ค่าไตรสติมูลัส Y) ส่วนค่า x และ y คือ ค่าสัมประสิทธิ์ของสีที่จากากรคำนวนค่าไตรสติมูลัส XYZ ไดอะแกรม
ค่าไตรสติมูลัส XYZ (CIE 1993)
ค่าไตรสติมูลัสที่พิจารณาจากฟังก์ชั่น x (λ), y (λ) และ z (λ) กำหนดโดย CIE ในปี 1993 โดยปกติค่าไตรสติมูลัส XYZ จะระบุที่ 2 องศา ซึ่งจะเหมาะกับมุมการมองเห็นที่ 4 องศา
ฟรี !! แบบทดสอบความเข้าใจ ความรู้พื้นฐาน การวัดสี คลิก
บทความแนะนำ
หากสนใจรายละเอียดสามารถติดต่อเพื่อขอคำปรึกษาฟรีเกี่ยวกับเทคนิคและวิธีการวัดสีและการวัดแสง
ได้ที่อีเมล [email protected]
เบอร์ 02-361-3730 หรือ 092-384-4664
Line : https://lin.ee/6cpcTtD หรือสแกน QR code ด้านข้างนี้คะ
