สีเป็นสิ่งที่ช่วยในการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้า หรือการประเมินคุณภาพของสินค้าหรือตรวจสอบคุณภาพ และหลายคนอาจจะยังมีความเข้าใจไม่เพียงพอ บทความนี้เราจะขอแนะนำสิ่งที่จำเป็นต้องรู้ เมื่อต้องการบอกปริมาณสีหรือวัดค่าสี นั่นคือ แหล่งกำเนิดแสง (Light Source – Illuminant) , มาตรฐานการมอง (Observer) 2o หรือ 10o , มาตรฐานวีธีวัดค่า (Measurement Method) เรามาทำความเข้าใจองค์ประกอบทั้งสามส่วนนี้ โดยเริ่มจาก แหล่งกำเนิดแสง (Light Source – Illuminant) ว่าแต่ละชนิดหมายถึงแสงลักษณะใด เพื่อให้สามารถเลือกใช้ได้อย่างเหมาะสม
มาตรฐานแหล่งกำเนิดแสง (Light Source – Illuminant)
ชื่อของแหล่งกำเนิด | อุณหภูมิของสี (Color Temp : K) | คำอธิบาย |
D65 | 6504 K | CIE Standard Illuminant D65 เป็นตัวแทนของแสงอาทิตย์เฉลี่ยรวมรังสี UV |
D50 | 5003 K | CIE Standard Illuminant D50 เป็นตัวแทนของแสงอาทิตย์เฉลี่ยรวมรังสี UV |
C | 6774 K | CIE Standard Illuminant C เป็นตัวแทนของแสงอาทิตย์เฉลี่ยไม่รวมรังสี UV |
A | 2856 K | CIE Standard Illuminant A เป็นตัวแทนของหลอดไส้ |
F2 | 4230 K | CIE Fluorescent Illuminant F2 เป็นตัวแทนของหลอดฟลูออเรสเซนต์ขาวนวล |
F6 | 4150 K | CIE Fluorescent Illuminant F6 เป็นตัวแทนของหลอดฟลูออเรสเซนต์ขาวนวล |
F7 | 6500 K | CIE Fluorescent Illuminant F7 เป็นตัวแทนของหลอดฟลูออเรสเซนต์แสงอาทิตย์ |
F8 | 5000 K | CIE Fluorescent Illuminant F8 เป็นตัวแทนของหลอดฟลูออเรสเซนต์แสงอาทิตย์ |
F10 | 5000 K | CIE Fluorescent Illuminant F10 เป็นตัวแทนของหลอดฟลูออเรสเซนต์แสงอาทิตย์ (three band daylight) |
F11 | 4000 K | CIE Fluorescent Illuminant F11 (DIN TL-84) เป็นตัวแทนของหลอดฟลูออเรสเซนต์แสงอาทิตย์ (three band daylight) |
F12 | 3000 K | CIE Fluorescent Illuminant F12 เป็นตัวแทนของหลอดฟลูออเรสเซนต์แสงอาทิตย์(three band daylight – Ultralume 3000) |
มาตรฐานการมองที่มุม 2ᴼ และ 10ᴼ (2 ° Standard Observer and 10⁰ (Supplementary Standard Observer))
มาตรฐานแทนความสามารถในการแยกแยะสีด้วยสายตามนุษย์ โดยเฉลี่ย ความไวของสายตาต่อการรับสี สามารถเปลี่ยนแปลงได้เนื่องมาจากมุมที่มอง (ขนาดของวัตถุ) โดย CIE เป็นผู้ริเริ่มกำหนดมาตรฐานในการมองขึ้นในปี 1931 ใช้พื้นที่มุมมองที่ 2 และเรียกว่ามาตรฐานการมองที่มุม 2 (2 ° Standard Observer)
ในปี 1964 CIE ได้กำหนดมาตรฐานในการมอง เพิ่มเติมขึ้น ในครั้งนี้ได้ใช้ฐานพื้นที่มุมมองที่ 10 °ใช้ในชื่อว่ามาตรฐานเสริมการมอง 10 ° (10 ° Supplementary Standard Observer) เพื่อใช้เป็นแนวคิดเปรียบเทียบว่าพื้นที่การมองที่มุม 2 เปรียบเทียบกับการมองที่มุม 10 เป็นอย่างไร
จากระยะความยาวในการมองความยาว 50 ซม. พื้นที่มุมมองที่ 2 จะเกิดวงกลมมีเส้นผ่าศูนย์กลางเท่ากับ 01.7 ซม. ขณะพื้นที่มุมมองที่ 10 จะเกิดวงกลมมีเส้นผ่าศูนย์กลางเท่ากับ 08.8 ซม.
มาตรฐานวีธีวัดค่า (Measurement Method)
ค่าสี : ค่า CIE ไตรสติมูลัส (X, Y, Z) คือ ค่าสีเกิดจากการรวมกันของ 3 องค์ประกอบที่ทำให้เห็นสี ในช่วงของความยาวคลื่นแสงที่ตามองเห็นสี
- สเปกทรัลพลังงานของแหล่งกำเนิดแสงมาตรฐาน CIE
- สเปกทรัลสะท้อนแสงหรือสเปกทรัลแสงส่องผ่านของวัตถุ
- ฟังก์ชันแทนสายตามนุษย์ x(λ), y(λ) และ z(λ)
หน่วยสี (Color Space)
ค่า XYZ สามารถคำนวณหาค่าสีในหน่วยสีต่างๆได้
แต่หน่วยสีที่หลายๆคน คุ้นเคยเป็นอย่างมาก และมีการใช้งานแพร่หลาย คือ หน่วยสี L*a*b*
ดูวิดีโอนี้ เพื่อฟังอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับ หน่วยสี L*a*b*
หน่วยสี (Color Space) | ปีที่ถูกคิดค้น | คิดค้นโดย |
Munsell | 1905 | A.H.Munsell |
XYZ | 1931 | CIE |
Yxy | 1931 | CIE |
L*a*b* | 1976 | CIE |
L*C*h* | 1976 | CIE |
HL a b | 1976 | R.S. Hunter |
องค์ประกอบทั้งสามส่วนนี้ เป็นส่วนที่สำคัญในทุกส่วน เราอยากจะแนะนำให้ทุกคนที่สนใจการวัดสี หรือมีความจำเป็นที่จะต้องใช้เครื่องวัดสี ทำความเข้าใจ 3 ส่วนนี้ ก่อนหน้านี้ทีมงานของเรา ได้มีจัดบรรยายออนไลน์ ไม่มีค่าใช้จ่ายใดๆ เพื่อเป็นการทบทวนความเข้าใจการวัดสี ซึ่งจะช่วยให้เข้าใจการวัดสีได้มากขึ้น
สามารถเข้าไปฟังบรรยายหัวข้อ “ความรู้พื้นฐานสำหรับการวัดสี (Colorimetric Science And Assessment The Fundamentals)” คลิกที่นี้ แน่นอนว่าไม่มีค่าใช้จ่ายใดๆ ทั้งสิ้น โปรดแชร์บทความนี้ หากคุณชอบเนื้อหาต่างๆในบทความนี้
หากต้องการความช่วยเหลือในการพัฒนาและกระบวนการจัดการสีและแสงของคุณหรือพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญด้านสีและแสงของเรา
ให้เราช่วยคุณในการเลือกวิธีการและเครื่องมือที่เหมาะสมสำหรับความต้องการในการวัดของคุณสามารถติดต่อเพื่อข้อมูลหรือคำแนะในการกำหนดขั้นตอนการวัดค่าสีและแสงเพิ่มเติมได้ที่
ได้ที่อีเมล [email protected]
เบอร์ 02-361-3730 หรือ 092-384-4664
Line : https://lin.ee/6cpcTtD หรือสแกน QR code ด้านข้างนี้ค่ะ
สามารถติดตามช่องYoutubeของเราเพื่อรับชมวิดีโอการสาธิตเครื่องมือ และการแนะนำการแก้ปัญหาเกี่ยวกับเครื่องวัดสี